İran üzerinden Türkiye’ye geçen binlerce mülteci kışın ağır şartları ve insan kaçakçılarının insafıyla karşı karşıya kalıyor. Serhat News’in edindiği bilgilere göre, İran sınırı üzerinden Van’ın Çaldıran İlçesi getirilen mültecilerden 3’nün nefessizlikten yaşamını yitirdiği, diğer mültecilerin de tedavi altına alındığı belirtildi.
Van Göç İdaresi’nde ismini vermek istemeyen bir yetkili, 3 mültecinin ölümüne ve çok sayıda mültecinin yaralanmasına ilişkin Serhat News’e dikkat çeken bilgiler paylaştı. Edinen bilgilere göre, kaçakçılar tarafından İran sınırın dan Van Çaldıran İlçesine getirilen mülteciler bir kamyon kasasına bindirildi. Kısa bir yoluculuğun ardından havasız kalan mülteciler baygınlık geçirmiş ve ağır sağlık sorunları ile karşı karşıya kalmışlardı. Olayda yaşamını yitiren 3 mültecinin İran-Türkiye sınır hattının dağlık alanına gömüldüğü aktarıldı.
Yakalanan hasta mültecilere özel diyet
Yaşananlardan sonra jandarma tarafından söz konusu mültecilerin yakalanması için yapılan operasyonda ağır sağlık sorunları ile yüz yüze bulunan mültecilerin gözaltına alınarak Van Göç İdaresine getirildiği ve burada tedavi altına alındıkları belirtildi. Mültecilerin özel diyet yemekleriyle beslendikleri aktarıldı.
Olayla ilgili 3 kişinın yakalandığı iddia edildi. Bu olay üzerine jandarma ve emniyetin ortak yürüttüğü operasyonda ikisi Çaldıran, biri Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde olmak üzere 3 insan tacirinin yakalandığı öne sürüldü. Öte yandan yaşamını yitiren 3 mültecinin cenazesinin hala dağlık alanda gömülü olduklarını belirtiliyor.
Van’da son üç yılda 160 mülteci can verdi
Olay hakkında edindiğimiz bilgiler ve yerel kaynakların aktardığı iddialar bunlar. Henüz isimlerine ulaşamadığımız diğer mültecilerin akıbeti bilinmiyor. Sadece Göç İdaresi’nde olduğunu biliyoruz. Ancak Van’da yaşanan ilk olay bu da değil. Son üç yılda Van’da 160 mülteci yaşamını yitirdi. Göçmen ve mültecilerin büyük kısmı için Türkiye’de kolluk güçlerine yakalanmamak kritik derecede önemli. Çünkü iltica sistemi geri gönderme üzerine kurulu. Bu da göçmenlerin ve kaçakçı grupların jandarma ve polis kontrolünün olmadığı sarp ve tehlikeli yolları tercih etmesine neden oluyor. Ölümlerin bir çoğu da bu zorluğu üstlenmelerinden kaynaklanıyor. Bu nedenle son yıllarda Van Gölü’nde batan tekne olayında olduğu gibi, hayatını kaybeden göçmen sayısı giderek artıyor.
Cenazeler kimsesizler mezarlığında
Ölümler sadece Van Gölü’nde değil göç yolculuğunun başka aşamalarında da yaşanıyor. Özellikle kış aylarında kontrol noktalarından uzaktaki dağlardan ve sarp kayalıklardan geçmek isteyen mülteciler, aşırı soğuk ve tipi, yer yer çığ düşmeleri nedeniyle yaşamlarını yitiyor. Kimlik tespiti yapılamayanların cenazeleri ise kimsesizler mezarlığına defnediliyor. Kaçakçıların organize ettiği araçlarda da trafik kazası sonucu yine çok sayıda göçmen yaşamını yitirdi.
Göçmen kaçakçıları her seferin de yaklaşık 100 bin dolar kazanıyor
Göçmen kaçakçıları, sınırdan geçirilen göçmen başına 500 ila 1000 dolar para alıyor. Dolayısıyla 100 göçmeni sınırdan geçiren bir kaçakçı, tek seferde 50 bin ila 100 bin dolar arasında para kazanabiliyor. Yakalansalar bile herhangi bir maddi kayıpları söz konusu değil. Bu aşırı kazanç, çok sayıda STK tarafından kaçakçıların çok sayıda göçmeni, kapasitesini zorlayacak şekilde Van Gölü’ndeki teknelere bindirmesinin temel nedeni olarak okunuyor
Cezalar ağır ama yeterince uygulanmıyor.
Kaçakçılığı teşvik eden diğer bir önemli unsur ise cezasızlık politikasıdır. Göçmen kaçakçılığına ilişkin Türk Ceza Kanunu’nda nispeten ağır hükümler bulunmasına rağmen, tespit edilen ve yakalanan kaçakçılara ilişkin soruşturma ve yargı sürecinde genellikle tutuklama tedbirine başvurulmadığı ya da kısa süreli tutuklamaların olduğu görülmektedir. Göçmen kaçakçıları ceza aldıklarında ise cezaların en alt sınırdan uygulanmaktadır.
Serhat News
