Kayıp Taşın Fısıltısı belgeselinin çekimleri Kars’ta ve Kars’a bağlı ilçe-köylerde devam ediyor. Belgesel bölgedeki kiliselerin kayıp taşlarına odaklanıyor.
Avrupa Birliği ve CultureCIVIC ortaklığında Yerel Projeler kapsamında desteklediği, Mustafa Orman’ın yönetmenliğini yaptığı Kayıp Taşın Fısıltısı belgeseli, Kars merkeze yakın Ani Harabeleri, Digor ve Kağızman ilçelerine bağlı köylerde çekiliyor. Belgesel, bu yerlerdeki Ermeni kiliselerin hafızasına ve kiliselerden sökülmüş taşların hikayesine odaklanıyor. Kaderine terk edilen kiliseler, geçmişten günümüze büyük bir yıkımla karşı karşıya kalmıştır; çoğu kilise ayakta olmasına rağmen çoğu da yerle bir edilmiştir.
Hem devlet politikaları hem depremler hem de yerelde yaşayan halkların kiliselerin tahribatında etkileri olmuştur. Kırsal bölgelerde yaşayanlar, kiliselerden söktükleri taşları köylerde ahır ve ev yapımında, ilçelerde ise dükkan yapımında kullanmıştır. Özellikle 90’lı yılların çatışmalı döneminde bu yapılara yönelik tutum sertleşmiş, kiliselerden sökülen taşlarla karakollar yapılmıştır. Yereldeki tanıkların anlatılarıyla uzmanların kiliselere ve taşa yönelik deneyimleri hafızanın yıkımını ortaya çıkararak resmi tarih söylemini yeniden tartışmaya açacaktır.
Ayrıca tarihsel belge niteliğindeki arşivlerin kullanımıyla, yıkıntılar arasındaki farklar görülecektir. Proje, evrensel kültür haritası içerisinde yer alan ve tarihsel arka planı olan bu yapılar kültürel varlık, hafıza ve insan erozyonuna uğradığını gösterecektir.
Bu belgesel film, varolan koşullarla birlikte kültürel belleğin yeniden okunması ve canlanmasına yönelik bir çerçeve çizecektir.
Serhat News
